آبسه مقعدی در واقع یک عارضه دردناک است که در آن در اطراف مقعد یا ناحیه داخلی مقعد مقدار زیادی عفونت در حالت کیست پوست مانند تجمع می کند. معمولاً عفونت هایی که به صورت توده کوچک هستند و دچار التهاب شده‌اند به آبسه مقعدی تبدیل می شوند. آبسه مقعدی در ابتدا به صورت یک توده دردناک در اطراف ناحیه مقعد مشاهده می شود. معمولاً آبسه ها سرخ هستند.
مهمترین دلایلی که باعث بروز آبسه های مقعدی می شود انواع عفونت های روده و مقعد، شکاف یا پارگی قبلی مثل شقاق، بیماری های مقعدی مثل هموروئید و مقاربت مقعدی است. افرادی که دارای دیابت، کولیت، دیورتیکولیت، بیماری التهابی لگن و بیماری التهابی هستند خطر ابتلا به آبسه در آنها بیشتر است. عوامل زیر علاوه بر علل ایجاد آبسه، پس از ایجاد آن باعث شدیدتر شدن و عود گرفتن این بیماری می شود.
- رابطه جنسی مقعدی
- دیابت
- یبوست مزمن و اسهال شدید
- اچ آی وی و بیماری های نقص سیستم ایمنی
- عفونت های مقاربتی مقعد یا روده
- بیماری های پوستی
- مصرف داروهای استروئیدی
علائم آبسه مقعدی
آبسه مقعدی با علائمی نظیر درد در ناحیه مقعد هنگام نشستن، تورم، قرمزی و سوزش در ناحیه مقعد، خروج عفونت یا ترشح خونی از مقعد درد و سوزش مقعد هنگام اجابت مزاج همراه می شود. آبسه مقعدی در شرایط حاد تر با علائمی مانند حالت تهوع، تب و لرز، درد شکم و احساس خستگی مداوم نیز همراه است. این بیماری روش های درمانی گوناگونی دارد. برای درمان آبسه های مقعدی با دارو، آنتی بیوتیک های مختلف توسط پزشک تجویز خواهد شد. آنتی بیوتیک در مواقعی که علائم این بیماری شدیدتر و علل بروز آبسه مشکلات عفونتی و بیماری های مقاربتی باشد پس از عمل جراحی تجویز می گردد. از رایج ترین آنتی بیوتیک های تجویز شده برای بیماری آبسه سیپروفلوکساسین، مترونیدازول و آمپی سیلین است.
درمان آبسه مقعدی
یکی از اصلی ترین روشهای درمانی آبسه مقعدی جراحی است. در عمل جراحی آبسه مقعدی در نزدیک پوست ناحیه مقعد برش ایجاد می شود و عفونت آبسه تخلیه می گردد. این جراحی در مطب پزشکی با استفاده از بی حسی موضعی انجام می شود. روش بعدی درمان با لیزر آبسه مقعدی است. در این روش برش مورد نظر با لیزر زده می شود و عروق کوچک بریده شده ترمیم می شود. روش لیزر درمانی کمترین درد و خونریزی را برای بیمار دارد و نسبت به روش جراحی درصد موفقیت بیشتری دارد. لیزر احتمال عود آبسه مقعدی را بسیار کاهش می دهد. این در حالی است که آبسه ها بسیار عود کننده می باشند و 50 درصد آنها به فیستول مقعدی تبدیل می شوند.
آبسه مقعدی در صورت درمان نشدن مشکلات جدی را به همراه دارد. مشکلاتی مانند بی اختیاری مدفوع و تومور های بدخیم مقعدی، انتقال باکتری و آلودگی و ایجاد فیستول مقعدی از عوارض بی توجهی به درمان آبسه های مقعدی است.
برای پیشگیری از آبسه های مقعدی برخی موارد و نکات وجود دارد که توصیه می شود آنها را رعایت کنید. رابطه جنسی مقعدی از مهمترین دلایلی است که باعث بروز آبسه می شود. یکی از نکات مهم برای پیشگیری از آبسه در کودکان و بزرگسالان پاکیزه نگه داشتن ناحیه مقعد است. شستن منظم این ناحیه با آب و خشک کردن آن با استفاده از دستمال تمیز خطر ابتلا به این بیماری را کاهش میدهد. کنترل قند خون در بیماران دیابتی و بهبود سطح سیستم ایمنی بدن از بروز آبسه مقعدی جلوگیری می نماید.
درمان آبسه مقعدی بدون جراحی امکانپذیر نیست و به هیچ عنوان نباید توسط بیمار و افراد غیر متخصص دستکاری شود. زیرا بسیار مستعد عارضه دار شدن و فیستول شدن می باشد.
آبسه مقعدی بعد از عمل جراحی بسیار نیاز به توجه و مراقبت ویژه دارد که مجدد عود نکند. بنابراین برای درمان قطعی آبسه 50 درصد مسیر درمان بستگی به سرعت عمل در مراجعه به متخصص و جراحی و درناژ آبسه است. مابقی موفقیت درمان در گرو یک مراقبت منظم و رعایت بهداشت می باشد.