شقاق مقعد در زنان باردار بسیار رایج است. شقاق مقعدی یا فیشر یک بیماری رایج و مزمن است که در افراد جوان به خصوص زنان باردار در دوران بارداری بیشتر دیده می‌شود. شقاق مقعدی بیماری است که به صورت یک زخم دیده می شود. این بیماری با درد و سوزش زیاد در هنگام دفع همراه است. این بیماری تا یکی دو ساعت بعد از دفع درد خود را بروز می دهد و حتی ممکن است در هنگام دفع خونریزی جزئی مشاهده شود.
شقاق مقعد در زنان باردار به گونه ای است که ممکن است بیمار در هنگام دفع هیچ مشکلی را مشاهده نکند اما پس از آن در ناحیه مقعد خود درد و سوزش هایی را احساس می کند. در دوران بارداری احتمال بروز شقاق همراه با هموروئید نیز افزایش می یابد. از آنجایی که خونرسانی بخش تحتانی بدن ضعیف تر است شقاق در قسمت تحتانی شایع تر از بخش های دیگر بدن است.
درمان شقاق مقعد در زنان باردار
درمان شقاق مقعد در زنان باردار با چند اصل کلی انجام می شود. اول کم کردن فشار از ناحیه مقعد، دوم کنترل یبوست و تغییر رژیم غذایی و سوم استعمال پماد شقاق خارجی. معمولاً شقاق مقعد در زنان باردار به دلیل یبوست است. زنان باردار باید در این دوران جهت جلوگیری از یبوست رژیم غذایی سالم داشته باشند. برای این افراد در صورتی که شقاق دردناک باشد برای کاهش درد و کاهش عفونت داروهای ضد التهاب و آنتی بیوتیک تجویز می شود.
علاوه بر آن به منظور جلوگیری از خونریزی شقاق، داروهایی که مناسب مادر و نوزاد است تجویز خواهد شد. شقاق و هموروئید در دوران بارداری مخصوصاً سه ماه اول بارداری شایع است. در واقع شقاق و هموروئید در این دوران رایج تر است. برخی زنان باردار هموروئید و شقاق را برای اولین بار در دوران بارداری خود تجربه می کنند. بیماری های مقعدی قبل از بارداری باید درمان شود زیرا در دوران بارداری مجدد عود می کنند. همچنین بیماری فیشر مقعدی و هموروئید در مرحله دوم زایمان به دلیل زور زدن بروز می کند.
علل شقاق مقعد در زنان باردار
همانطور که قبلا هم اشاره شد یکی مهمترین علل شقاق مقعد در زنان باردار شقاق می باشد. در صورت مشاهده شقاق مزمن در نواحی غیر از خط وسط نشان از وجود بیماری هایی مانند لوسمی، ایدز، سیفلیس و سل می باشد. دشواری در دفع و مدفوع همچنین یبوست باعث ایجاد ترک خوردگی های پوست مقعد و خونریزی از آن می شود.
عارضه شقاق در دوران بارداری و در زنان باردار طبیعی است. خونریزی از مقعد در دوران بارداری باعث کاهش هموگلوبین خون شده و در نتیجه کم خونی را به همراه دارد. یکی از عارضه های شقاق در زنان باردار که بسیار رایج است تشدید یبوست می باشد. زیرا در دوران بارداری هورمون های مختلف مانند پروژسترون ترشح می شوند و ترشح این هورمون زمینه ساز یبوست است.
از طرف دیگر وزن و حجم جنین و فشار هایی که به معده و روده و سایر نواحی دیگر وارد می کند باعث تنگ شدن جای معده می شود. در نتیجه زنان باردار بر اثر فشار های وارده به شقاق مبتلا خواهند شد. یکی دیگر از دلایل شقاق مقعد در زنان باردار تغذیه نامناسب است. همانطور که گفته شد تغذیه نامناسب یبوست را ایجاد کرده و در نهایت باعث شقاق مقعد می شود. زنان باردار معمولاً بیش از نیاز بدن خود مواد غذایی مصرف می کنند و به دلیل بارداری فعالیت کمتری دارند. این امر باعث ایجاد یبوست در زنان باردار می شود. از طرفی دیگر در دوران بارداری و شیردهی آب بدن مادر کم می شود و به این دلیل مادران به یبوست مبتلا می شوند و در پی آن به عارضه شقاق مقعدی نیز دچار خواهند شد.
لیزر شقاق مقعد در زنان باردار
نه تنها عمل جراحی شقاق بلکه لیزر شقاق نیز در زنان باردار انجام نمی شود. متخصص جراحی به زنان باردار توصیه می کند که از کرم های خارج مقعد و رژیم غذایی پرفیبر برای کنترل شقاق در این دوران کمک بگیرند. به همین دلیل است که بسیار توصیه می شود که بیماری های مقعد به خصوص هموروئید و شقاق را قبل از بارداری جدی بگیرید و نسبت به درمان قطعی آنها اقدام نمایید. زیرا در طی بارداری این بیماری ها به دلیل فشار بر ناحیه مقعد و تغییرات هورمونی مادران تشدید می شوند و روش های درمان نیز برای حفظ سلامت جنین محدود خواهد بود. تاکنون لیزر شقاق در زنان باردار آزمایش نشده است.