معاینه شقاق یا آنوسکوپی برای تشخیص ناهنجاری در ناحیه مقعد یا همان ناحیه آنوس کاربرد دارد. برای انجام این روش پزشک دستگاهی به نام آنوسکوپ را در مقعد بیمار جهت تشخیص بیماری قرار می دهد. دقت کنید که اگر بیمار با زخم و درد مراجعه کند معاینه با انگشت توصیه نمی شود. زیرا ممکن است درد و زخم شقاق را تشدید نماید. آنوسکوپ از پلاستیک یکبار مصرف و یا فولاد ضد زنگ و استریل پذیر ساخته می شود. پزشک با استفاده از این دستگاه داخل کانال مقعد را با جزئیات نگاه می کند. با استفاده از آنوسکوپی اغلب می توان بیماری های مختلف از قبیل سرطان، بواسیر، شقاق پولیپ های رکتال را تشخیص داد.
عوارض و خطرات احتمالی معاینه شقاق
معاینه شقاق روشی ساده و بدون درد می باشد. معمولا هیچگونه عوارضی برای این بیماری گزارش نشده است. افراد مبتلا به بواسیر در طول انجام آنوسکوپی دچار کمی خونریزی می شوند. ممکن است به هنگام انجام معاینه تمایل به اجابت مزاج پیدا کنید. بهتر است به هنگام آنوسکوپی آرامش خود را حفظ کنید و در هر لحظه حس خود را با پزشک در میان بگذارید. انجام بیوپسی با احساس کمی گزیدگی در کانال رکتوم همراه است.
معاینه شقاق چگونه انجام می شود؟
برای آنوسکوپی به منظور معاینه شقاق از لوله توخالی نسبتا سفت یا همان آنوسکوپ استفاده می شود که داخل کانال رکتوم می شود. طول لوله 3 الی 5 اینچ و عرض آن 2 اینچ است. آنوسکوپ لوله نوری می باشد که جزئیات داخل مقعد را به خوبی نمایش می دهد. قبل از وارد کردن آنوسکوپ بیمار باید لباس زیر خود را درآورد و به حالت خمیده قرار بگیرد.
پزشک لوله آنوسکوپ را با مایع مخصوصی چرب می کند. در اینصورت پزشک از بیمار می خواهد حالتی شبیه حالت دفع مدفوع به خود بگیرد. در واقع عضلات داخلی باید منقبض شوند. این امر باعث می شود لوله آنوسکوپ در جای مناسب خود قرار بگیرد. پزشک پس از بررسی و مشاهدات لازم آنوسکوپ را به آرامی خارج می کند.
بعد از این که شقاق تشخیص داده شد بر اساس مزمن یا حاد بودن بیماری روش درمان مناسب توسط متخصص پیشنهاد می شود. برای زخم های تازه شقاق که به عنوان شقاق حاد شناخته می شوند روش درمان خانگی و دارویی پیشنهاد می شود. اما بهتر است شقاق مزمن که دارای اسکین تگ و گوشت اضافه است با جراحی یا لیزر شقاق درمان شود.
چگونه برای انجام آنوسکوپی شقاق آماده شویم؟
لازم است قبل از معاینه شقاق با آنوسکوپ مثانه و روده کاملا تخلیه شده باشند. این امر سبب افزایش راحتی شما در حین آنوسکوپی می شود. برای این منظور پزشک متخصص برای بیمار ملین یا انما تجویز می کند.
آزمایش های دیگر همراه با آنوسکوپی
در برخی موارد پزشک به همراه معاینه شقاق آزمایشات دیگری برای بیمار تجویز می کند. یکی از آزمایشات تجویز شده معاینه رکتوم دیجیتال یا DRE است. در این روش انگشت به همراه دستکش روغن کاری شده در داخل مقعد قرار می گیرد. با این روش می توان به هر گونه ناهنجاری داخل مقعد پی برد. از دیگر آزمایشات تجویز شده توسط پزشک بیوپسی یا نمونه برداری است. البته پزشک با توجه به نتایج آنوسکوپی این آزمایش را تجویز می کند. در صورت نیاز نمونه کوچکی از بافت کانال رکتوم برداشته می شود.
آنوسکوپی برای تشخیص چه بیماری هایی کاربرد دارد؟
با انجام معاینه شقاق با آنوسکوپ می توان مشکلات دستگاه گوارش و رکتوم را تشخیص داد. از بیماری های قابل تشخیص توسط آنوسکوپی می توان به آبسه مقعدی اشاره کرد. آبسه به دلایل مختلفی از قبیل انسداد غده، بیماری التهابی روده (IBD)، عفونت مقاربتی (STI)و عفونت ناشی از شقاق اتفاق می افتد. با روش آنوسکوپی می توان به راحتی نوع بیماری را تشخیص داد.